آزمون کارآمدی رویکرد اعتدالی در سیاست خارجی ایران و راهبردهای منطقه‌ای دولت دوازدهم

ویکرد اعتدال به عنوان یک رویکرد سیاسی می‌تواند از تمامی گرایش‌های موافق و مخالف برای رسیدن به اهدافش کمک بگیرد. با این تفسیر، اعتدال در سیاست خارجی مفهمومی در تقابل با تندروی و حتی اصلاح‌طلبی به مفهوم تجدیدنظرطلبی و تحول‌خواهی تلقی می‌شود و شاید بتوان آن را نوعی محافظه‌کاری دانست. براین اساس، دولت دوازدهم که بر اعتدال در تمامی حوزه‌ها در استمرار دولت یازدهم اصرار داشته است، کمتر توانسته این رویکرد را در سیاست خارجی و روابط منطقه‌ای خود پیاده و بهره‌برداری کند. براین اساس، مقاله حاضر با استفاده از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی، این پرسش اساسی را مطرح کرده است که "کارآمدی مفهوم اعتدال در سیاست خارجی و روابط منطقه‌ای دولت دوازدهم چگونه ارزیابی می‌شود؟" درپاسخ به این پرسش و در مقام صورت‌بندی فرضیه، مقاله تحلیل و تبیین کرده است که "مفهوم اعتدال، بیش از اینکه به لحاظ عملی در دولت دوازدهم و سیاست خارجی آن نمود داشته باشد، انتزاعی و غیرعملی و از همین رو، ناکارآمد بوده است". یافته‌های مقاله بیانگر آن است که با افول و بی‌رمق شدن رویکرد اعتدالی دولت دوازدهم، روند سیاست خارجی و راهبرد منطقه‌ای ایران مجدداً به تنگنای امنیتی مبتلا شد و به وضعیت تنش با قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای بازگشته است. تنش‌های ناشی از بن‌بست 2000 برجام، تداوم درگیری در بحران سوریه و سایر معضله‌های منطقه‌ای ازجمله تنش‌ با کشورهایی چون عربستان و ابهام راهبردی در ارتباط با قدرت‌ها از جمله اروپایی‌ها و بازگشت به مخاصمه مستقیم و پرشدت با آمریکا از شاخص‌ترین نشانه‌های آن می‌باشد.